piątek, 5 lipca 2013

Podwodne życie. Ośmiornica Koc, czyli Batman w oceanie

Życie podwodne, podobnie jak Kosmos - kryją jeszcze wiele tajemnic, które powoli odkrywamy, ale czy kiedyś odkryjemy wszystko? Nawet jeśli życie pod wodą Was nie interesuje, każdy chyba słyszał o ośmiornicach. Mają 8 "nóg", są inteligentne i czasem potrafią przewidzieć wyniki meczów piłkarskich:). I całkiem nieźle smakują.  A może coś jeszcze wpadło Wam w ucho? Jeśli ktoś powiedział "głowonogi" to strzał w 10! A jeśli te 8 "nóg" nazwiemy ramionami, to znaczy, że jesteśmy już naprawdę bardzo blisko sporej dawki wiedzy o tych niezwykłych zwierzętach.

Ale do rzeczy. W tej chwili znamy 250 gatunków ośmiornic, mnie jednak interesują dziś 4 gatunki z rodzaju Tremoctopus, znane pod wspólną nazwą Blanket octopus, czyli ośmiornice koc, są to:

Tremoctopus violaceus
Tremoctopus gelatus
Tremoctopus gracilis
Tremoctopus robsoni


Ośmiornice koc żyją w tropikalnych i subtropikalnych rejonach oceanów, z dala od ludzkich oczu. Lubimy je pieszczotliwie nazywać Batmanami oceanów:). Dlaczego? Tylko spójrzcie na ich wygląd.



Zanim zdradzę Wam kilka szczegółów z jej niezwykłego życia, zerknijcie na te króciutkie filmy:).





Ekstremalny dymorfizm płciowy

Po pierwsze wszystkie głowonogi to zwierzęta rozdzielnopłciowe, co oznacza, że nie ma wśród nich obojnaków. Po drugie, dość wyraźnie jest zaznaczony dymorfizm płciowym, czyli różnicach między samcem, a samicą. W przypadku ośmiornicy koc jest to jeden z najbardziej ekstremalnych przykładów dymorfizmu płciowego w świecie zwierzątSamiec jest malutki,  ma zaledwie kilka centymetrów, a samica osiąga zwykle ponad 2 metry!


Samiec, całe życie poświęcone jednemu celowi

Jednym z bardziej charakterystycznych cech odróżniających samca od samicy głowonoga jest obecność hektokotylus, czyli organu służącego do kopulacji, powstały z przekształconego jednego z ramion (zwykle trzecie od prawej). Hektokotylus może się oderwać od ciała samca. Organ ten jest  wyposażony w plemniomieszki (spermatofory), czyli pakiet plemników otoczonych osłonką, który przekazywany jest samicy podczas godów i może samodzielnie egzystować przez jakiś czas w drogach rodnych samicy. 

Zadaniem życiowym malutkiego samca ośmiornicy koc jest właśnie "wyrzucenie" całego nasienia do jednego ze swoich ramion (hektokotylus), a następnie oderwanie tego ramienia i umieszczenie go na jednym z wielkich macek samicy. Podczas, gdy oderwany od ciała samca hektokotylus wspina się po samicy, samiec umiera

Hektokotylus zajmuje miejsce w zagłębieniu ciała samicy, przy paru innych (od innych samców). Samica nosi w sobie swego rodzaju "poczekalnię plemników". Kiedy chce mieć potomstwo, wyciska z oderwanych ramion całe nasienie.

W jednym z oceanarium znaleziono martwą ośmiornicę koc, lecz ze zdumieniem stwierdzono na jej ciele całkiem sporo nadal pełzających oderwanych ramion hektokotylus. Wciąż czekały w pogotowiu na swoją kolej.


Samica, czyli po co Batmanowi peleryna?

Zwierzęta żyjące w oceanie - podobnie, jak te na lądzie - musiały wybrać jakąś strategię przetrwania. Ośmiornica koc została obdarzona swoistym welonem, kocem czy też peleryną rozciągającą się pomiedzy najdłuższymi ramionami. To zadziwiające, ale ten welon ośmiornica ma zwinięty i rozwija tylko wówczas, gdy czuje się zagrożona, aby wyglądać na znacznie wiekszą przed drapieżnikiem. To właśnie jej strategia przetrwania. Jeszcze bardziej zadziwiające jest fakt, że dla dezorientacji przeciwnika może część welonu odrzucić! Jeśli zerknęliście na filmik nr 2, z Zatoki Meksykańskiej - widać, jak ośmiornica "gubi" część welonu! 


Peleryna znajduje się pomiędzy najdłuższymi ramionami


Mały może więcej?

Samce, jak i niewielkie samice mają jeszcze jeden as w rękawie! Jest to niezwykle groźne narzędzie do obrony - pęcherze samego Żeglarza portugalskiego, czyli niezwykle silnie parzącej meduzy z charakrerystycznym pęcherzem zakończony małym żagielkowatym grzebieniem unoszącym się na powierzchni wody i ciągnącymi się na wiele metrów pod wodą parzydełkami! Ośmiornice potrafią zebrać parzące macki i wykorzystać ją jako broń. Zdumiewające, jak niezwykle przebiegłymi są zwierzętami.


I na koniec kilka zdjęć Blanket octopus.





I jak się Wam podoba ten oceaniczny Batman?

Uściski,
antarcis

Źródło: wikipedia.com, blogs.scientificamerican.com

1 komentarz: